Polskie pochodzenie a ubieganie się o obywatelstwo RP

Historia naszego kraju sprzyjała licznym migracjom – nie dziwi więc fakt, że osoby posiadające polskie pochodzenie można spotkać na całym świecie. Nie tylko w Ukrainie, Białorusi i Litwie, lecz także w dalszych zakątkach świata – w tym w USA (głównie w stanach Illinois, Wisconsin, Michigan, Nowy Jork, New Jersey i Pensylwania), Argentynie, Brazylii, Kanadzie oraz Australii (zwłaszcza w Sydney i Melbourne). Liczna Polonia przebywa także we Francji, Wielkiej Brytanii oraz w Niemczech. Choć takie osoby często nie posiadają paszportu RP, są silnie związane z Polską i kultywują polskie tradycje. Czy wobec tego mogą ubiegać się o obywatelstwo polskie przez pochodzenie? A przede wszystkim jak udowodnić polskie pochodzenie? Dowiesz się tego z naszego wpisu.

Spis treści:

Polskie pochodzenie – jak je rozumieć?
Drogi otrzymania polskiego obywatelstwa
Pomoc prawna przy składaniu wniosków

Polskie pochodzenie – jak je rozumieć?

Pochodzenie polskie dotyczy osób, których co najmniej jedno z rodziców lub dziadków albo dwoje pradziadków było narodowości polskiej oraz wykazują związek z polskością (na przykład poprzez kultywowanie polskich tradycji oraz pielęgnowanie polskiej mowy).

Jak udowodnić polskie pochodzenie? Za dowody potwierdzające polskie pochodzenie mogą być uznane dokumenty wydane przez polskie władze państwowe lub kościelne oraz przez władze byłego Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, dotyczące obcokrajowców lub ich rodziców, dziadków lub pradziadków. Mogą to być na przykład:

polskie dokumenty tożsamości;
polskie metryki chrztu lub akty stanu cywilnego;
dokumenty potwierdzające odbycie służby wojskowej w Wojsku Polskim;
dokumenty potwierdzające fakt deportacji lub uwięzienia.

Należy w tym miejscu zaznaczyć, że obywatelstwo polskie przez pochodzenie nie jest nadawane automatycznie. Pochodzenie polskie umożliwia natomiast otrzymanie Karty Polaka, z którą łatwiej wnioskować o kartę stałego pobytu.

Drogi otrzymania polskiego obywatelstwa

Są dwa główne sposoby nabycia obywatelstwa polskiego – uznanie za obywatela polskiego lub nadanie obywatelstwa przez Prezydenta RP. To, którą drogę lepiej wybrać, zależy od konkretnej sytuacji.

Nadanie obywatelstwa polskiego

Nadanie obywatelstwa polskiego przez Prezydenta RP jest wyjątkową procedurą, ponieważ decyzja jest zależna wyłącznie od Głowy Państwa. Prezydent nie musi jej uzasadniać, a w przypadku odmowy nie ma możliwości odwołania (choć można złożyć wniosek po raz kolejny). Wniosek wraz z pozostałymi dokumentami należy złożyć za pośrednictwem właściwego miejscowo wojewody lub polskiego konsula. Nie ma wskazanego czasu, w którym Prezydent RP jest zobligowany do rozpatrzenia wniosku (w praktyce czas oczekiwania może wynosić nawet około roku ze względu na dużą liczbę spływających wniosków).

Uznanie za obywatela polskiego

Wniosek o uznanie za obywatela polskiego może złożyć każda osoba, która spełnia jeden z poniższych warunków:

Przebywa w Polsce legalnie i nieprzerwanie od minimum 3 lat na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE lub prawa stałego pobytu, a ponadto posiada stabilne i regularne źródło dochodu oraz tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego.
Nieprzerwanie i zgodnie z prawem przebywa w Polsce od co najmniej 2 lat na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE lub prawa stałego pobytu, a dodatkowo pozostaje od co najmniej 3 lat w związku małżeńskim z obywatelem Polski lub nie posiada żadnego obywatelstwa.
Legalnie mieszka w Polsce od co najmniej 2 lat, posiadając zezwolenie udzielone w związku z uzyskaniem w Polsce statusu uchodźcy.
Nie ukończył 18 lat, legalnie przebywa w Polsce na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE lub prawa stałego pobytu, a ponadto jedno z rodziców ma obywatelstwo polskie, natomiast drugie wyraziło zgodę na uznanie dziecka za obywatela polskiego.
Nie ukończył 18 lat, przebywa w Polsce legalnie na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE lub prawa stałego pobytu, a jednemu z jego rodziców przywrócono obywatelstwo polskie, przy czym drugi rodzic, o ile nie jest obywatelem Polski, wyraził na to zgodę.
Nieprzerwanie i legalnie mieszka w Polsce od co najmniej 10 lat, posiada zezwolenie na pobyt stały, zezwolenie rezydenta długoterminowego UE lub prawo stałego pobytu, a także stałe źródło dochodu i prawo do zajmowania lokalu mieszkalnego.
Legalnie przebywa na terytorium Polski przez minimum rok, mając zezwolenie na pobyt stały uzyskane z tytułu polskiego pochodzenia lub posiadania Karty Polaka.

Pomoc prawna przy składaniu wniosków

Uzyskanie karty stałego pobytu na podstawie polskiego pochodzenia wymaga złożenia stosownych wniosków oraz zebrania wielu dokumentów. To samo dotyczy składania wniosków o obywatelstwo polskie dla cudzoziemca. Na szczęście nie musisz pozostawać z tym sam. Kompleksowa obsługa cudzoziemców to nasza specjalność. Pomożemy uzasadnić wnioski, zgromadzić dokumenty, a także – w razie potrzeby – odwołać się od decyzji odmownej. Udzielamy także wsparcia w takich sprawach jak:

Podsumowanie

Choć wiele osób polskiego pochodzenia mieszka dziś poza granicami kraju, łączą je z ojczyzną silne więzi kulturowe i historyczne. Pochodzenie polskie nie oznacza automatycznego nabycia obywatelstwa, ale może stanowić solidną podstawę do uzyskania Karty Polaka lub karty stałego pobytu – a następnie do wnioskowania o uznanie za obywatela polskiego. Warto pamiętać, że każda sytuacja jest inna, dlatego przed złożeniem dokumentów dobrze jest skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w obsłudze cudzoziemców, który pomoże przejść przez cały proces sprawnie i zgodnie z obowiązującymi przepisami.